Een oliecrisis is niet nieuw. Ook Jezus waarschuwde al voor een oliecrisis.
Lees de gelijkenis van de wijze en dwaze maagden in Mattheus 25: 1-13:
"Dan zal het Koninkrijk der hemelen vergeleken worden met tien maagden, die haar lampen namen en uittrokken, de bruidegom tegemoet. En vijf van haar waren dwaas en vijf waren wijs. Want de dwaze namen haar lampen mede, maar geen olie; doch de wijzen namen olie in haar kruiken, met haar lampen. Terwijl de bruidegom uit bleef, werden zij allen slaperig en sliepen in. En midden in de nacht klonk een geroep: De bruidegom, zie, gaat uit hem tegemoet! Toen stonden al die maagden op en brachten haar lampen in orde. En de dwaze zeiden tot de wijze: geeft ons van uw olie, want onze lampen gaan uit. Maar de wijze antwoordden en zeiden: Neen, er mocht niet genoeg zijn voor ons en voor u; gaat liever naar de verkopers en koopt voor uzelf. Doch terwijl zij heengingen om te kopen, kwam de bruidegom, en die gereed waren, gingen met hem de bruiloftszaal binnen, en de deur werd gesloten. Later kwamen ook de andere maagden en zeiden: Heer, heer, doe ons open! Maar hij antwoordde en zeide: Voorwaar, ik zeg u, ik ken u niet. Waakt dan, want gij weet de dag noch het uur."
Dwaasheid is:
- vertrouwen dat je voldoende olie hebt
- vertrouwen dat, mocht je olie toch opraken, je medemens wel wat van zijn olie zal afstaan.
Wijsheid is, in onze situatie:
wetende van de slinkende olievoorraden,
wetende dat de vraag naar olie exponentieel blijft groeien, en
wetende dat het verbranden van olie bijdraagt aan het broeikaseffect
op tijd zorgen voor duurzame alternatieven.
In deze gelijkenis is olie een voorwaarde om naar een feest te kunnen gaan.
Ook in onze tijd gaat dit op. Zonder olie geen feest meer. Met name dankzij de overvloedige goedkope olie van de afgelopen 150 jaar is er grote economische groei geweest. Voor veel mensen, waaronder ikzelf, lijkt het leven dan ook een feest, althans in materiële zin.
Deze goedkope olie is nu bijna op. De olieproductie wereldwijd piekt binnenkort en zal daarna gaan dalen.
De vraag blijft stijgen, in alternatieven is nog onvoldoende geïnvesteerd. Gevolg: stijgende prijzen en crisis, o.a. in ons transportsysteem. Zeventig procent van de olie gaat naar transport (vliegverkeer, autoverkeer, scheepvaart). Gebrek aan (goedkope) olie kan het einde van de globalisering betekenen.
Meer weten? Zie onderstaande filmpjes over peakoil op youtube.
http://www.youtube.com/watch?v=DMQd5nGEkr4 (10 min.)
http://www.youtube.com/watch?v=4IwtAQzrfiw&feature=related (5 min)
http://www.youtube.com/watch?v=IWGsnW_NnxE&feature=related (4 min)
zondag 27 mei 2012
donderdag 24 mei 2012
24 mei 1941
Vandaag 71 jaar geleden, op 24 mei 1941, werd Robert Allen Zimmerman geboren, in Duluth, Minnesota.
Later bekend als Bob Dylan.
Een van zijn bekendste songs is:
The times they are a-changin', geschreven in 1963, op 22-jarige leeftijd.
Het eerste couplet is een oproep aan alle mensen:
om te erkennen dat het water stijgt
te accepteren dat we nat zullen worden
te beginnen met zwemmen, als we het leven tenminste de moeite waard vinden
omdat we anders zullen zinken als een baksteen.
De tekst zal niet letterlijk bedoeld zijn, maar figuurlijk.
In het licht van de klimaatverandering zou de tekst nu ook letterlijk opgevat kunnen worden.
En de laatste regel zou kunnen luiden:
For the climate it is a-changin'.
Come gather 'round people
Wherever you roam
And admit that the waters
Around you have grown
And accept it that soon
You'll be drenched to the bone.
If your time to you
Is worth savin'
Then you better start swimmin'
Or you'll sink like a stone
For the times they are a-changin'.
Op de eerste link is het oorspronkelijk nummer van Dylan te horen, met weergave van de tekst
http://www.youtube.com/watch?v=ultEiK56h9I
Op onderstaande link de uitvoering door Dylan in het Witte Huis, voor president Obama, in 2010.
http://www.youtube.com/watch?v=k2sYIIjS-cQ
Later bekend als Bob Dylan.
Een van zijn bekendste songs is:
The times they are a-changin', geschreven in 1963, op 22-jarige leeftijd.
Het eerste couplet is een oproep aan alle mensen:
om te erkennen dat het water stijgt
te accepteren dat we nat zullen worden
te beginnen met zwemmen, als we het leven tenminste de moeite waard vinden
omdat we anders zullen zinken als een baksteen.
De tekst zal niet letterlijk bedoeld zijn, maar figuurlijk.
In het licht van de klimaatverandering zou de tekst nu ook letterlijk opgevat kunnen worden.
En de laatste regel zou kunnen luiden:
For the climate it is a-changin'.
Come gather 'round people
Wherever you roam
And admit that the waters
Around you have grown
And accept it that soon
You'll be drenched to the bone.
If your time to you
Is worth savin'
Then you better start swimmin'
Or you'll sink like a stone
For the times they are a-changin'.
Op de eerste link is het oorspronkelijk nummer van Dylan te horen, met weergave van de tekst
http://www.youtube.com/watch?v=ultEiK56h9I
Op onderstaande link de uitvoering door Dylan in het Witte Huis, voor president Obama, in 2010.
http://www.youtube.com/watch?v=k2sYIIjS-cQ
woensdag 16 mei 2012
Peakall
Wat voor olie geldt, geldt voor alle grondstoffen op aarde: er komt een keer een piek in de winning en daarna treedt het verval in.
Dit patroon is zien bij elke individuele oliebron en bij elk olieproducerend land. Dat zal dus ook gelden voor de olievoorraad wereldwijd.
Peakoil is geen theorie, maar een feit.
Ook in een mensenleven is dit patroon te zien:
geboorte, groei, piek, neergang, dood.
Zou ik mijn piek al gehad hebben?
Als ik al een piek beleefd heb, dan is dat tamelijk onopgemerkt aan mij voorbij gegaan. Hopelijk heeft mijn omgeving het wel waargenomen (ik heb ze daar nooit over gehoord).
Gezien mijn leeftijd moet ik ernstig rekening houden met de kans dat ook ik al over mijn hoogtepunt heen ben.
Maar ook op mijn kronkelpad (of is het een vrije val?) naar beneden zal misschien nog af en toe een oprisping te zien zijn.
Bob Dylan schreef op 65-jarige leeftijd (in 2006, in "Spirit on the water"):
Dit patroon is zien bij elke individuele oliebron en bij elk olieproducerend land. Dat zal dus ook gelden voor de olievoorraad wereldwijd.
Peakoil is geen theorie, maar een feit.
Ook in een mensenleven is dit patroon te zien:
geboorte, groei, piek, neergang, dood.
Zou ik mijn piek al gehad hebben?
Als ik al een piek beleefd heb, dan is dat tamelijk onopgemerkt aan mij voorbij gegaan. Hopelijk heeft mijn omgeving het wel waargenomen (ik heb ze daar nooit over gehoord).
Gezien mijn leeftijd moet ik ernstig rekening houden met de kans dat ook ik al over mijn hoogtepunt heen ben.
Maar ook op mijn kronkelpad (of is het een vrije val?) naar beneden zal misschien nog af en toe een oprisping te zien zijn.
Bob Dylan schreef op 65-jarige leeftijd (in 2006, in "Spirit on the water"):
You think I'm over the hill
You think I'm past my prime
Let me see what you got
We can have a whoppin' good time.
You think I'm past my prime
Let me see what you got
We can have a whoppin' good time.
Veel mensen zeggen dat Bob Dylan gepiekt heeft in de jaren '60. Ik denk dat dat inderdaad zo is. Maar het zou de man zeer te kort doen om de periode daarna een periode van (alleen maar) neergang te noemen. Vele hoogtepunten zijn blijven komen.
Ik denk dat Dylan zelf ook beseft dat de jaren '60 zijn "paradise" waren. Zie zijn woorden hieronder ("Spirit on the water", 2006).
I wanna be with you in paradise
And it seems so unfair
I can't go to paradise no more
I killed a man back there
Dylan beseft dat die tijden nooit meer terug kunnen komen. Maar dat komt ook omdat hij steeds bewust voor verandering heeft gekozen. Hij bleef niet hangen in het oude (bv. in zijn succes als protestzanger). In het paradijs "He killed a man back there". Hij doodde zichzelf, dat wil zeggen gooide zijn oude jas weg en trok een nieuwe jas aan. Hij sloeg steeds een andere richting in. Hij koos bewust voor vernieuwing, vaak tegen de wil van zijn fans in.
I wanna be with you in paradise
And it seems so unfair
I can't go to paradise no more
I killed a man back there
Pete Seeger laat zien dat je ook op 92-jarige leefijd nog kunt pieken, met het Dylan-nummer "Forever young". Ik geloof dat hij hiermee onlangs nog de hitparade in de VS heeft gehaald, de oudste artiest die dat ooit bereikt heeft.
http://www.youtube.com/watch?v=Ezyd40kJFq0
Tot slot:
Er is in de geschiedenis één persoon geweest bij wie piek en dood samenvielen.
Tot slot:
Er is in de geschiedenis één persoon geweest bij wie piek en dood samenvielen.
vrijdag 11 mei 2012
Transition Towns
Het Transition Towns (TT) - concept is een aanpak om op lokaal niveau te werken aan vermindering van de olie-afhankelijkheid, door de bevolking actief te betrekken bij initiatieven voor zelfbeheer van vitale behoeften als voedselproductie, energie-opwekking, duurzaam bouwen en versterking van de lokale economie. Zie http://www.transitiontowns.org/
Sinds Engelsman Rob Hopkins in 2005 het initiatief nam tot de eerste Transition Town, in zijn woonplaats Totnes (Devon, zuid-Engeland) zijn er al enkele honderden steden gevolgd. Het concept is inmiddels overgenomen in andere landen en continenten. In Nederland zijn ruim 20 Transition Towns in ontwikkeling, o.a. in Wageningen-Ede en Arnhem. Zie http://www.transitiontowns.nl/.
Transitiegemeenschappen willen zich voorbereiden op de energietransitie, dat wil zeggen op de overgang van een maatschappij, die afhankelijk is van fossiele brandstoffen (olie en gas) naar een maatschappij, die draait op duurzame energie. Deze overgang zal waarschijnlijk met schokken gepaard gaan, omdat de olie opraakt, terwijl onvoldoende alternatieven aanwezig zijn. Daarom de nadruk op lokale voedselproductie, op lokale energie-opwekking en op zuinig omgaan met energie, dit om minder afhankelijk te worden van elders.
TT is misschien ook een reactie op de schaalvergroting, de globalisering, het wereldwijde gesleep met voedsel en andere producten.
Zijn Transition Towns de oplossing voor de oliecrisis?
Waarschijnlijk niet dè oplossing, maar misschien wel een (klein) deel van de oplossing.
Jan Rotmans (hoogleraar transitiemanagement in Rotterdam) sprak op 7 april in Trouw over de "tandeloze overheid", als het gaat om de energie- en klimaatproblematiek. Hij verwacht de oplossingen eerder "van onderop". TT is een voorbeeld van een oplossing van onderop.
Toch verwacht ik op korte termijn van onderop geen grote veranderingen, ook niet van TT.
In een "groene" gemeente als Wageningen ontvangen ca. 300 burgers de nieuwsbrief van TT De Vallei (voor Wageningen, Ede en omgeving), en zijn dus als sympathisant aan te merken. Dat is minder dan 1% van de bevolking. Natuurlijk zal het aantal sympathisanten nog wel wat groter zijn. Maar het blijft, denk ik, beperkt tot enkele procenten van de bevolking. Zie http://www.vallei.transitiontowns.nl/
Dit zal te maken hebben met het beperkte gezichtsveld van de mens. De Club van Rome wees hier al op in de tijd-ruimtegrafiek ("Grenzen aan de groei", 1972). Hoe verder weg in de tijd en hoe verder weg in de ruimte hoe geringer de aandacht van de mens. Anders gezegd, de meeste mensen zijn vooral met het hier en nu bezig. Met brood en spelen.
Mijn eigen scope is ook beperkt. Meestal is mijn gezichtsveld beperkt tot ongeveer een week, dat wil zeggen tot de vraag: wat gaat Feyenoord komend weekend doen?
donderdag 10 mei 2012
God
Waar is God bij deze dreigende tegenspoed?
Van christelijke zijde werd onlangs opgemerkt dat het niet goed denkbaar is dat wij nietige mensen Gods schepping kapot zouden kunnen maken.
Wat valt daar tegen in te brengen?
Inderdaad is dit niet goed denkbaar, in die zin dat dit eigen (letterlijk) onvoorstelbaar is. Het is nog nooit gebeurd. Mensen hebben wel eens het leefklimaat op beperkte delen van de aarde kapot gemaakt. Maar het leefklimaat wereldwijd, dat is nog niet vertoond.
Maar betekent dit dat het onmogelijk is?
Van de Titanic dachten we ook dat die onzinkbaar was.
Van ABNAMRO dachten we ook die bank nooit kon omvallen.
Wat voor 2 mensen geldt, geldt ook voor 7 miljard mensen:
wij allen dwaalden als schapen, wij wendden ons ieder naar zijn eigen weg (Jes. 53:6).
De eerste mens wendde zich al tot zijn eigen appel.
Als enkele miljarden mensen hun eigen gang gaan, door niet te letten op de gevolgen van hun gedrag elders of later, dan kan dat behoorlijk aantikken.
We zijn nog nooit met zovelen geweest (in 1950 "nog maar" met 2,5 miljard).
De bevolkingsgroei wordt wel de moeder van alle problemen genoemd.
In het verleden hebben andere beschavingen ook ecologische rampen veroorzaakt, waardoor deze beschavingen ten onder gingen. Zie "Een groene geschiedenis van de wereld" door Clive Ponting.
In die tijden ging het echter om beschavingen in een relatief beperkte leefomgeving. Nu gaat het om het leefklimaat wereldwijd.
Wat op kleine schaal gebeurd is, waarom zou dat niet op grote schaal kunnen gebeuren?
En dan moeten we niet God de schuld daarvan geven.
Wij lappen Gods wetten aan onze laars, inclusief de wetten van de natuur, in onze hebzucht.
Het kwaad straft zichzelf.
Overigens zal de wereld niet vergaan. Het leefklimaat op delen van de wereld zal onleefbaar worden, maar op andere delen zal leven waarschijnlijk mogelijk blijven.
Dat zal echter ten koste gaan van veel mensenlevens en schade.
En waar is God?
Well, God is in His heaven
And we all want what's His
But power and greed and corruptible seed
Seem to be all that there is.
Bob Dylan in 'Blind Willie McTell' (1983)
Van christelijke zijde werd onlangs opgemerkt dat het niet goed denkbaar is dat wij nietige mensen Gods schepping kapot zouden kunnen maken.
Wat valt daar tegen in te brengen?
Inderdaad is dit niet goed denkbaar, in die zin dat dit eigen (letterlijk) onvoorstelbaar is. Het is nog nooit gebeurd. Mensen hebben wel eens het leefklimaat op beperkte delen van de aarde kapot gemaakt. Maar het leefklimaat wereldwijd, dat is nog niet vertoond.
Maar betekent dit dat het onmogelijk is?
Van de Titanic dachten we ook dat die onzinkbaar was.
Van ABNAMRO dachten we ook die bank nooit kon omvallen.
Wat voor 2 mensen geldt, geldt ook voor 7 miljard mensen:
wij allen dwaalden als schapen, wij wendden ons ieder naar zijn eigen weg (Jes. 53:6).
De eerste mens wendde zich al tot zijn eigen appel.
Als enkele miljarden mensen hun eigen gang gaan, door niet te letten op de gevolgen van hun gedrag elders of later, dan kan dat behoorlijk aantikken.
We zijn nog nooit met zovelen geweest (in 1950 "nog maar" met 2,5 miljard).
De bevolkingsgroei wordt wel de moeder van alle problemen genoemd.
In het verleden hebben andere beschavingen ook ecologische rampen veroorzaakt, waardoor deze beschavingen ten onder gingen. Zie "Een groene geschiedenis van de wereld" door Clive Ponting.
In die tijden ging het echter om beschavingen in een relatief beperkte leefomgeving. Nu gaat het om het leefklimaat wereldwijd.
Wat op kleine schaal gebeurd is, waarom zou dat niet op grote schaal kunnen gebeuren?
En dan moeten we niet God de schuld daarvan geven.
Wij lappen Gods wetten aan onze laars, inclusief de wetten van de natuur, in onze hebzucht.
Het kwaad straft zichzelf.
Overigens zal de wereld niet vergaan. Het leefklimaat op delen van de wereld zal onleefbaar worden, maar op andere delen zal leven waarschijnlijk mogelijk blijven.
Dat zal echter ten koste gaan van veel mensenlevens en schade.
En waar is God?
Well, God is in His heaven
And we all want what's His
But power and greed and corruptible seed
Seem to be all that there is.
Bob Dylan in 'Blind Willie McTell' (1983)
dinsdag 1 mei 2012
Bob Dylan
In 1983 schreef Bob Dylan het nummer "License to kill",
over de mens (of in het bijzonder de man?) in relatie tot de aarde:
"He wants it all and he wants it his way"
en over een vrouw die zich afvraagt wie de mens (man?) stopt op zijn rooftocht.
Man thinks ’cause he rules the earth he can do with it as he please
And if things don’t change soon, he will
Oh, man has invented his doom
First step was touching the moon
And if things don’t change soon, he will
Oh, man has invented his doom
First step was touching the moon
Now, there’s a woman on my block
She just sit there as the night grows still
She say who gonna take away his license to kill?
She just sit there as the night grows still
She say who gonna take away his license to kill?
Now, they take him and they teach him and they groom him for life
And they set him on a path where he’s bound to get ill
Then they bury him with stars
Sell his body like they do used cars
And they set him on a path where he’s bound to get ill
Then they bury him with stars
Sell his body like they do used cars
Now, there’s a woman on my block
She just sit there facin’ the hill
She say who gonna take away his license to kill?
She just sit there facin’ the hill
She say who gonna take away his license to kill?
Now, he’s hell-bent for destruction, he’s afraid and confused
And his brain has been mismanaged with great skill
All he believes are his eyes
And his eyes, they just tell him lies
And his brain has been mismanaged with great skill
All he believes are his eyes
And his eyes, they just tell him lies
But there’s a woman on my block
Sitting there in a cold chill
She say who gonna take away his license to kill?
Sitting there in a cold chill
She say who gonna take away his license to kill?
Ya may be a noisemaker, spirit maker
Heartbreaker, backbreaker
Leave no stone unturned
May be an actor in a plot
That might be all that you got
’Til your error you clearly learn
Heartbreaker, backbreaker
Leave no stone unturned
May be an actor in a plot
That might be all that you got
’Til your error you clearly learn
Now he worships at an altar of a stagnant pool
And when he sees his reflection, he’s fulfilled
Oh, man is opposed to fair play
He wants it all and he wants it his way
And when he sees his reflection, he’s fulfilled
Oh, man is opposed to fair play
He wants it all and he wants it his way
Now, there’s a woman on my block
She just sit there as the night grows still
She say who gonna take away his license to kill?
She just sit there as the night grows still
She say who gonna take away his license to kill?
Op Youtube vond ik geen uitvoering van dit nummer door de meester zelf.
Wel vond ik uitvoeringen van Richie Havens en Elvis Costello.
Bruce Springsteen verwoordde het als volgt, in het nummer "Badlands":
"Poor man wanna be rich
rich man wanna be king
and a king ain't satisfied
untill he rules everything."
Evangelie
Een tijdje terug hoorde ik onze dominee zeggen dat het evangelie (de goede boodschap) in feite haaks staat op ons leven.
Ik denk dat hij bedoelde dat wij mensen het moeilijk vinden om:
Ik denk dat de (slechte) boodschap van de klimaatverandering ook haaks staat op ons leven.
Ik denk dat hij bedoelde dat wij mensen het moeilijk vinden om:
- te erkennen dat wij zondaars zijn, tegen Gods wil ingaan
- onze levensstijl te moeten veranderen, minder ik-gericht en meer gericht op God, onze naaste en de wereld
- te accepteren dat ongehoorzaamheid aan deze boodschap negatieve gevolgen heeft.
Ik denk dat de (slechte) boodschap van de klimaatverandering ook haaks staat op ons leven.
- Het is voor ons moeilijk te erkennen dat het onze schuld is dat het klimaat zodanig verandert, dat delen van de wereld onleefbaar dreigen te worden. Dat is des te moeilijker om te erkennen omdat de gedragingen waar het om gaat ons in eerste instantie heel onschuldig voorkomen: autorijden, vliegen, ons huis verwarmen, vlees eten, electriciteit gebruiken. Iedereen doet dat toch? Dat doen we toch altijd al? Wat is daar mis mee? We beseffen onvoldoende dat het probleem vooral veroorzaakt wordt door de schaal waarop we dit alles doen. Nu met 7 miljard mensen, in 2050 met 9 miljard. In de jaren 50 vlogen we met 25 miljoen mensen per jaar over de aarde. Vorige maand werd bekend dat nu 1 miljard mensen per jaar het vliegtuig pakken.
- Het is voor ons moeilijk om onze levensstijl te veranderen. Zonder ons er van bewust te zijn zijn we verslaafd aan energie.Veel van wat we doen is gewoontegedrag. We doen het altijd al, en alle mensen om ons heen doen het ook. Dus waarom zou ik mijn levensstijl moeten veranderen?
- Het is voor ons moeilijk te accepteren dat als wij onze levensstijl niet veranderen dit grote gevolgen zal hebben voor onze kinderen en kleinkinderen. Dat is inderdaad nog nooit vertoond. Nog nooit heeft de mensheid het wereldklimaat veranderd. Er zijn in het verleden wel klimaatveranderingen geweest, maar die werden niet door de mens veroorzaakt.
Opwarming
Klimaatsceptici betwijfelen of ontkennen dat de opwarming van de aarde grotendeels door de mens wordt veroorzaakt. Sommige sceptici betwijfelen zelfs of de aarde opwarmt. Als we een koude periode hebben in de winter, dan roepen ze "zie je wel dat de opwarming onzin is". Ze halen dan de begrippen "weer" en "klimaat" door elkaar.
Hieronder de wereldwijde temperatuurstijging in beeld vanaf 1890, gemeten door duizenden weerstations en de laatste 30 jaar ook door satellieten.
De stijging van de gemiddelde temperatuur wereldwijd bedraagt ongeveer 0,8 - 1,0 graad.
Hieronder een link naar een korte visualisatie van NASA. Daaruit blijkt dat de temperatuur op sommige plekken meer stijgt dan op andere plekken. Bij ons op het noordelijk halfrond is de temperatuurstijging wat sterker.
http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=X8XqHwSrakA
KNMI (NB in 2007; in 2013 zal een geactualiseerde tekst volgen):
http://www.knmi.nl/cms/content/66991/6._temperatuur_in_de_wereld
Hieronder de wereldwijde temperatuurstijging in beeld vanaf 1890, gemeten door duizenden weerstations en de laatste 30 jaar ook door satellieten.
De stijging van de gemiddelde temperatuur wereldwijd bedraagt ongeveer 0,8 - 1,0 graad.
Hieronder een link naar een korte visualisatie van NASA. Daaruit blijkt dat de temperatuur op sommige plekken meer stijgt dan op andere plekken. Bij ons op het noordelijk halfrond is de temperatuurstijging wat sterker.
http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=X8XqHwSrakA
KNMI (NB in 2007; in 2013 zal een geactualiseerde tekst volgen):
http://www.knmi.nl/cms/content/66991/6._temperatuur_in_de_wereld
Abonneren op:
Posts (Atom)