Transition Towns

Het Transition Towns (TT) - concept is een aanpak om op lokaal niveau te werken aan vermindering van de olie-afhankelijkheid, door de bevolking actief te betrekken bij initiatieven voor zelfbeheer van vitale behoeften als voedselproductie, energie-opwekking, duurzaam bouwen en versterking van de lokale economie. Zie http://www.transitiontowns.org/

Sinds Engelsman Rob Hopkins in 2005 het initiatief nam tot de eerste Transition Town, in zijn woonplaats Totnes (Devon, zuid-Engeland) zijn er al enkele honderden steden gevolgd. Het concept is inmiddels overgenomen in andere landen en continenten. In Nederland zijn ruim 20 Transition Towns in ontwikkeling, o.a. in Wageningen-Ede en Arnhem. Zie http://www.transitiontowns.nl/.

Transitiegemeenschappen willen zich voorbereiden op de energietransitie, dat wil zeggen op de overgang van een maatschappij, die afhankelijk is van fossiele brandstoffen (olie en gas) naar een maatschappij, die draait op duurzame energie. Deze overgang zal waarschijnlijk met schokken gepaard gaan, omdat de olie opraakt, terwijl onvoldoende alternatieven aanwezig zijn. Daarom de nadruk op lokale voedselproductie, op lokale energie-opwekking en op zuinig omgaan met energie, dit om minder afhankelijk te worden van elders.

TT is misschien ook een reactie op de schaalvergroting, de globalisering, het wereldwijde gesleep met voedsel en andere producten.

Zijn Transition Towns de oplossing voor de oliecrisis?

Waarschijnlijk niet dè oplossing, maar misschien wel een (klein) deel van de oplossing.

Jan Rotmans (hoogleraar transitiemanagement in Rotterdam) sprak op 7 april in Trouw over de "tandeloze overheid", als het gaat om de energie- en klimaatproblematiek. Hij verwacht de oplossingen eerder "van onderop". TT is een voorbeeld van een oplossing van onderop.

Toch verwacht ik op korte termijn van onderop geen grote veranderingen, ook niet van TT.

In een "groene" gemeente als Wageningen ontvangen ca. 300 burgers de nieuwsbrief van TT De Vallei (voor Wageningen, Ede en omgeving), en zijn dus als sympathisant aan te merken. Dat is minder dan 1% van de bevolking. Natuurlijk zal het aantal sympathisanten nog wel wat groter zijn. Maar het blijft, denk ik, beperkt tot enkele procenten van de bevolking.  Zie http://www.vallei.transitiontowns.nl/

Dit zal te maken hebben met het beperkte gezichtsveld van de mens. De Club van Rome wees hier al op in de tijd-ruimtegrafiek ("Grenzen aan de groei", 1972). Hoe verder weg in de tijd en hoe verder weg in de ruimte hoe geringer de aandacht van de mens. Anders gezegd, de meeste mensen zijn vooral met het hier en nu bezig. Met brood en spelen.

Mijn eigen scope is ook beperkt. Meestal is mijn gezichtsveld beperkt tot ongeveer een week, dat wil zeggen tot de vraag: wat gaat Feyenoord komend weekend doen?